Malowanie proszkowe było przez wiele lat domeną profesjonalnych warsztatów samochodowych. W dzisiejszych czasach, ze względu na taniejący sprzęt, wiele osób korzysta z tej technologii w domowym zaciszu, unikając przy tym dodatkowych kosztów.

Malowanie proszkowe – co to jest?

Malowanie proszkowe to w wielkim skrócie rozpylanie naelektryzowanych cząstek farby proszkowej na powierzchni w celu dokładnego pokrycia poszczególnych elementów. Jest wykonywane poprzez równomierne rozprowadzenie barwnika proszkowego po danym obszarze przez natrysk. Powyższa metoda sprawdza się idealnie przy malowania szkła, drewna lub metali. Technika malowania proszkowego ma różne zastosowania i można dzięki niej pomalować ramę roweru, balustrady, żaluzje, bojlery, elementy mebli, grzejniki, metalowe ogrodzenia domu itp. Sposób ten jest łatwą opcją na odświeżenie wyglądu niektórych rzeczy oraz elementów. Malowanie proszkowe charakteryzuje się niskimi kosztami i dłuższą żywotnością powłoki, niż w przypadku malowania na mokro.

Na czym polega malowanie proszkowe?

Do przeprowadzenia tego zabiegu należy wykorzystać pistolety natryskowe gwarantujące równomierne rozłożenie się farby proszkowej po powierzchni. Metoda proszkowania polega na akumulowaniu naelektryzowanych drobinek farby proszkowej na obszar przewodzący (np. metal). Ulokowana warstwa proszku pozostaje na powierzchni pomalowanego elementu dzięki działaniu sił elektrostatycznych. W malowaniu proszkowym można wyróżnić dwie techniki nakładania farby. Są to:

• natrysk elektrostatyczny, tzw. “korona” – będący metodą wysokonapięciową; drobinki farby w momencie natrysku są ładowane ujemnie, przez co powierzchnia malowana naładowana dodatnio może je przyciągnąć po wytworzeniu pola elektrostatycznego
• natrysk elektrokinetyczny, tzw. “tribo" – będący metodą triboelektryzacji; nie wytwarza się tu pola elektrostatycznego, a cząstki farby są naładowane elektrostatycznie dzięki sprężonemu powietrzu.

Co można malować metodą proszkową?

Malowanie proszkowe nie jest rekomendowane, gdy materiały źle znoszą etap obróbki chemicznej. Oczywiście pomalowanie takiej powierzchni jest możliwe, aczkolwiek przyczepność farby będzie bardzo słaba, a powłoka nietrwała.

Malowanie proszkowe sprawdza się najlepiej w przypadku takich materiałów jak:

• płyt MDF
• drewno
• żeliwo
• ceramika
• stal kwasoodporna
• stal ocynkowana.

Natomiast malowania proszkowego lepiej unikać w przypadku:

• cynku
• magnezu
• miedzi
• stali nierdzewnej

W końcowej fazie należy zwrócić uwagę na fakt, iż wszystkie powierzchnie poddane malowaniu powinny przejść przez etap nagrzewania, dlatego elementem koniecznym jest ich odporność na temperaturę od 180 do 200 stopni Celsjusza.

Jak wybrać pistolet natryskowy?

Pistolet natryskowy jest bardzo ważnym elementem przy malowaniu proszkowym. Odpowiedni wybór należy rozważyć pomiędzy pistoletami ręcznymi oraz automatycznymi. Warto również zastanowić się nad kwestią ładowania.

Urządzenie powinno być dopasowane do rodzaju stosowanej farby oraz posiadać wymienne dysze. Część modeli wymaga dodatkowo podłączenia sprężarki, ale istnieje również możliwość użytkowania pistoletu z własnym silnikiem, co jest znacznym ułatwieniem. Poprawne wykorzystanie pistoletów proszkowych zależy od ich gabarytów oraz wydajności. Dla przykładu, pistolety proszkowe o małej mocy są wykorzystywane w modelarstwie, a urządzenia o większej sile rekomendowane są do malowania ścian lub samochodów.

Malowanie proszkowe – wybór pieca do polimeryzacji farby

Oprócz pistoletu, potrzeba również pieca do polimeryzacji farby. To wymagająca inwestycja gwarantująca skuteczne nagrzanie powierzchni poddanych malowaniu proszkowemu. Urządzenie zapewnia ciągły obieg powietrza, co w konsekwencji gwarantuje jednolitą i gładką powierzchnię powstającą poprzez stopnienie proszku, dzięki czemu farba ujednolica się z podłożem gwarantując wysoką wytrzymałość oraz trwałość powłoki.

Piece olejowe oraz gazowe są najpopularniejszymi urządzeniami do polimeryzacji farby, ponieważ błyskawicznie się nagrzewają, a obieg powietrza może odbywać się przez wszystkie ściany. Są one również bardzo sprawne i charakteryzują się wysoką wydajnością. Ciekawą alternatywą są piece elektryczne, których wydajność jest niższa od klasycznych urządzeń, aczkolwiek ich dużą zaletą jest równomierne rozkładanie się temperatur i niezwykła precyzja wykonania. Do tej pory najtańszą opcją w eksploatacji są piece elektryczne grawitacyjne zapewniające jednorodność temperatur oraz wysoką efektywność nagrzewania.

Jak prawidłowo wybrać farbę proszkową?

Przy wyborze farb proszkowych warto zastanowić się nad ich składem oraz typem malowanej powierzchni. Można wyróżnić 4 podstawowe rodzaje produktów. Są to:

• farby proszkowe na bazie żywic epoksydowych
• farby proszkowe polimerowe
• farby epoksydowo-poliestrowe
• farby strukturalne.

Czym się różnią i charakteryzują?

Farby proszkowe na bazie żywic epoksydowych

Charakteryzują się odpornością na obciążenia, a dodatkowo są niepodatne na działanie bardzo agresywnych środków chemicznych. Niestety z czasem tracą intensywność i nadmiernie żółkną ze względu na niską odporność na promieniowanie słoneczne. W konsekwencji farby epoksydowe można wykorzystać przy konstrukcjach i elementach niepodatnych na promieniowanie UV, czyli najczęściej wewnątrz pomieszczeń.

Farby proszkowe polimerowe

Farby polimerowe są bardzo odporne chemicznie, a dodatkowo nie są czułe na promieniowanie słoneczne. W związku z tym można ich używać na zewnątrz jak i wewnątrz budynku mieszkalnego. Farbami polimerowymi maluje się ponadto elementy samochodowe, np. felgi.

Farby epoksydowo-poliestrowe

Na rynku są również dostępne farby epoksydowo-poliestrowe charakteryzujące się wysoką odpornością na uszkodzenia mechaniczne oraz zróżnicowane działania chemiczne. Są także odporne na przegrzanie. Ich dużym atutem jest powłoka zabezpieczająca przed ścieraniem oraz zarysowaniami. Mają też walory antykorozyjne. Polecane są do zastosowań wewnątrz budynków.

Farby strukturalne

Te farby mają za zadanie ochraniać daną powierzchnię, ale przede wszystkim służyć w celach dekoratorskich. Wybierane są więc najczęściej do elementów zdobiących.

Malowanie proszkowe – od czego zacząć?

Jeszcze kilka lat temu metoda malowania proszkowego była możliwa do wykonania tylko i wyłącznie w profesjonalnych malarniach. Obecnie wiele osób decyduje się na malowanie samodzielne, ze względu na możliwość zaoszczędzenia sporej ilości gotówki. Jednak jeśli myślisz bardziej poważnie i rozważasz otwarcie swojego warsztatu, konieczny jest profesjonalny sprzęt. Musisz zadbać nie tylko o przyrządy gwarantujące sprawne i dokładne oczyszczenie powierzchni, ale również o odpowiednią wentylację, czy dobre oświetlenie.

Przed rozpoczęciem prac należy się upewnić, że obszar, który ma zostać poddany malowaniu jest gładki, ponieważ niedopuszczalne są jakiekolwiek zniekształcenia. Dodatkowo powinno się przygotować miejsce służące do wyrównywania oraz polerowania powierzchni. Warto również zaopatrzyć się w akcesoria ochronne służące do zabezpieczenia oczu oraz dróg oddechowych w celu ochrony m.in. przed pyłkami. Kolejnymi etapami jest pokrywanie powierzchni farbą oraz utwardzanie jej w piecu.

Wady i zalety malowania proszkowego

Z pewnością malowanie na mokro ma więcej zastosowań i jest bardziej uniwersalne. Jest też bardziej dostępną metodą. Niemniej jednak ulegają uszkodzeniom częściej, niż powłoki malowane proszkowo. Malowanie tradycyjne oznacza płowienie i matowienie kolorów. Zatem jak każda metoda, także i malowanie proszkowe ma swoje zalety i wady. Do zalet należą:

• wysoka wydajność
• odporność na zniszczenia
• brak występowania szkodliwych substancji rozpuszczalnikowych
• możliwość uzyskania jednolitej i gładkiej powierzchni bez zacieków
• równomierne rozkładanie się kolorów
• możliwość pomalowania elementów na wysoki połysk lub mat
• możliwość wykończenia satynowego oraz strukturalnego
• identyczne parametry w każdym obszarze
• odporność powłok na promieniowanie UV oraz skrajne temperatury.

Z kolei wadami malowania proszkowego są:

• konieczność posiadania specjalistycznego sprzętu
• konieczność oczyszczenia powierzchni przed etapem malowania
• konieczność nagrzewania powierzchni po zakończonym malowaniu
• większe koszty niż tradycyjnego malowania na mokro.

Ile kosztuje malowanie proszkowe?

Proces malowania proszkowego jest łatwym zabiegiem, wymagającym jednak kosztownego sprzętu. Ostateczna cena wynika od złożoności etapu przygotowawczego oraz wyboru odpowiednich fachowców. Malowanie proszkowe stali surowej kosztuje od 25 do 35 zł/m². W przypadku nakładania podkładu oraz koloru cena wynosi już od 55 do 70 zł/m². Dodatkowo, piaskowanie to cena w granicach 30 zł/m². Jeśli chcesz pomalować felgi, musisz liczyć się z kosztem rzędu 70-90 zł. Natomiast zabieg piaskowania karoserii kosztuje około 2000 zł (podane ceny są cenami przybliżonymi, pochodzą z ogólnodostępnych w Internecie cen i zestawień kosztów, dlatego nie stanowią oferty handlowej).