Studnia to rozwiązanie rozpatrywane przez wielu inwestorów. Niektórzy decydują się na nią, ponieważ w pobliżu działki nie ma przyłącza wodociągowego, a doprowadzenie wody byłoby kosztowne. Woda z własnego ujęcia to dodatkowe oszczędności. Ale czy studnia przydomowa ma wady?

Po co budować studnię?

Studnia to przede wszystkim alternatywa dla sieci wodociągowej. Może się okazać, że działka, na której chcesz budować nie ma przyłącza wodnego. Niejednokrotnie jego stworzenie generuje spore koszty. Może to być nawet kilkaset złotych za metr doprowadzenia, co całościowo oznacza wydatek rzędu nawet kilkunastu tysięcy złotych.

Kluczowe jest tu także rozróżnienie typów wód ukrytych pod ziemią , z czego tylko jeden nadaje się do celów spożywczych. Przy samej powierzchni znajduje się woda zaskórna – najbardziej zanieczyszczona. Poniżej znajdują się wody gruntowe, które zwykle znajdują się na głębokości od 5 do 15 metrów, ale wciąż należą do grupy wód, których skład bywa niezdatny do spożycia. Dlatego też poleca się spożywanie wód wgłębnych – do nich docieramy jedynie dzięki studni głębinowej. Oznacza to jednocześnie, że nie znajdują się w niej niebezpieczne czynniki biologiczne lub chemiczne.

Czym w praktyce jest studnia?

Niegdyś studnie przydomowe były kopane ręcznie i sięgały I poziomu wód gruntowych. Okazuje się jednak, że taka woda może być zanieczyszczona chemicznie lub mikrobiologicznie, co oznacza, że nie nadaje się do spożycia. Jednak nieco niżej znajdują się wody gruntowe II poziomu. Nadają się one do spożycia, ale często wymagają uzdatniania. Przydomowe studnie to właśnie otwory docierające głębokością do wód gruntowych II poziomu. Nie na każdej działce jest to jednak ta sama głębokość i warto ją określić jeszcze przed przystąpieniem do prac. Może wystąpić również taka sytuacja, że woda znajduje się na tak dużej głębokości, że przygotowanie studni okaże się nieopłacalne.

Rodzaje przydomowych studni

Studnie przydomowe mają różne rodzaje i zastosowanie. Do tych rodzajów zaliczymy:

• studnie kopane – kiedyś najpopularniejsze, zwykle kopane ręcznie, dziś rzadko wykonywane, zabezpieczone betonowymi kręgami; pobierają wodę z najpłytszej warstwy, więc może służyć jedynie do celów gospodarczych
• studnie wiercone (głębinowe) – mniej podatne na zanieczyszczenia; idealne jako ujęcie wody dla siedliska; skuteczne do głębokości powyżej 15 metrów; po odpowiedniej filtracji woda nadaje się do spożycia
• studnie wkręcane (abisyńskie / wąskorurowe) – wbijane lub wkręcane studnie przeznaczone jedynie do celów gospodarczo-budowlanych; studnie abisyńskie są idealne do głębokości 7 metrów, ale jednocześnie szybko się zamulają, dlatego zdarza się, że trzeba je wykonać od nowa; przydają się do podlewania ogrodu.

Istotną rolę odgrywa także użyta pompa. Ręczna pompa to już przeżytek i raczej rzadko wybierane rozwiązanie. Natomiast często używa się pompy samozasysające. Niestety, pompują one wodę jedynie z głębokości maksymalnej około 7 metrów. Dodatkowo taka pompa zużywa dużo energii i pracuje stosunkowo głośno. Wady te rekompensuje niska cena.

Innym rozwiązaniem są pompy zanurzone, montowane poniżej lustra wody. Sprawdzają się one w studniach o nawet bardzo dużej głębokości. To urządzenia o napędzie elektrycznym, ale nie generujące hałasu. Minusem jest tu jednak wysoka cena.

 

 

Kto i czym może wykopać studnię?

Sam odwiert wykonuje się przy pomocy wiertnicy. W tak przygotowany otwór wprowadza się rurę osłonową oraz rurę filtracyjną. Jeżeli głębokość studni wynosi więcej niż 8 metrów, na końcu trzeba umieścić pompę tłoczącą. Jest to warunkowane tym, że przy takiej głębokości nie wystarcza działanie samej pompy ssącej.

Kluczową sprawą jest także stałe ciśnienie wody. Kiedy pobór wody jest nierównomierny, mogą również wystąpić problemy z ciśnieniem. Z tego względu umieszcza się hydrofor między studnią, a gospodarstwem, które studnia zaopatruje w wodę. Jest to nic innego, jak zbiornik ciśnieniowy, który dba właśnie o stałe ciśnienie.

Zwykle woda ze studni i wód głębinowych wymaga uzdatniania. Najczęściej zawiera ona zbyt dużo żelaza. Można go zniwelować stosując odpowiednio dobrane filtry.

Warto pamiętać, że wykonanie studni najlepiej zlecić wykwalifikowanej firmie, która zna najnowsze technologie i używa skutecznych rozwiązań do przygotowania trwałej studni. Jeśli jednak jesteście ciekawi jak samemu wykopać studnię, obejrzyjcie poniższy film:

Gdzie na działce można wykupić studnię?

Samo umiejscowienie studni na działce musi spełniać szereg wymogów. Trzeba tu zachować minimalne odległości od poszczególnych elementów, które wynoszą:

• 5 metrów od granicy
• 7,5 metra od najbliższego przydrożnego rowu
• 15 metrów od szamba, zbiorników na nieczystości i budynków inwentarskich
• 30 metrów od przewodu rozsączającego ścieki z indywidualnej oczyszczalni biologicznej
• 70 metrów od przewodu rozsączającego kanalizacji lokalnej, pola filtracyjnego lub wybiegu dla zwierząt (nieutwardzonego).

Warto wiedzieć, że podane minimalne odległości odnoszą się nie tylko do elementów na naszej działce, ale także na działkach sąsiadujących. A zatem odległość np. od szamba musi wynosić minimum 15 metrów, ale nie tylko od szamba naszego, ale także u sąsiada. Wytyczne te dotyczą sytuacji, w której woda ma być używana do celów spożywczych i bytowych. Jeśli studnia ma doprowadzać wodę jedynie do nawadniania ogrodu lub pola uprawnego, powyższe odległości nie obowiązują inwestora.

Jakie są formalności związane ze studnią?

W zależności od tego gdzie i jaką studnię chcesz stworzyć, musisz spełnić odpowiednie formalności. Ich niedopełnienie może skutkować nałożeniem wysokich kar.

Zgłoszenie wykonania studni

Jeżeli studnia została uwzględniona w planie zagospodarowania działki i nie przekracza maksymalnej głębokości 30 m oraz wydajności 0,5 m³/h, wówczas nie musisz zaprzątać sobie głowy formalnościami. Jeśli takiego elementu nie ma w planie, wystarcza jedynie zgłoszenie chęci wykonania studni na własnej działce. Należy tego dokonać we właściwym urzędzie.

Pozwolenie wodnoprawne

W innym wypadku musisz zajrzeć do przepisów Prawa wodnego oraz Prawa górniczego i geologicznego. Potrzebne będzie bowiem sporządzenie operatu wodnoprawnego, niezbędnego do wydania pozwolenia wodnoprawnego. Jego wydawaniem zajmuje się Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”. Do składanego wniosku należy dołączyć takie dokumenty jak:

• opis prowadzonej zamierzonej działalności (np. czerpanie wody na cele bytowe)
• wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
• dokumentację hydrogeologiczną
• oceną wodnoprawną
• decyzję o uwarunkowaniach środowiskowych dotyczącą miejsca przyszłej inwestycji
• projekt instrukcji gospodarowania wodą
• zgodę właściciela urządzeń kanalizacyjnych
• dowód uiszczenia opłaty
• decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego – jeśli taka występuje.

Pozwolenie wodnoprawne to koszt w wysokości 230,50 zł. Jeżeli natomiast sprawy urzędowe załatwia za Ciebie pełnomocnik, kwota zwiększa się o 17 złotych.

Wody Polskie mają miesiąc na wydanie decyzji, a termin ten może być wydłużony do 2 miesięcy. Zgodnie z prawem inwestor nie może jednak rozpocząć prac przed wydaniem decyzji.

 

 

Ile kosztuje wykopanie studni?

Koszt wykonania studni na działce może się różnić w zależności od warunków glebowych i regionu kraju. Niemniej jednak można przyjąć, że przygotowanie przydomowej studni to koszty takie jak:

• wykonanie odwiertu – około 250-400 zł za metr
• rodzaj zastosowanej pompy – od około 200 do nawet 1700 zł
• zbiornik hydroforowy – od około 300 do 1200 zł (podane ceny to ceny orientacyjne dostępne w Internecie, nie będące ofertą handlową).

Trudno więc oszacować koszty wykonania studni. Wiele zależy od użytych urządzeń i głębokości, do jakiej trzeba się dokopać. Ogólnie rzecz ujmując, wykonanie studni może oznaczać koszt od kilku do kilkunastu tysięcy złotych.

Zalety i wady przydomowej studni

Niewątpliwie studnia na własnej działce to szereg zalet. Warto jednak na etapie jej planowania zwrócić uwagę także na jej wady, żeby nie spotkać się z niemiłą niespodzianką. Wady i zalety przydomowej studni prezentuje poniższa tabela:

 

 

Przydomowa studnia to zatem oszczędność i jednocześnie zapewnienie wody dobrej jakości – bez chloru i szkodliwych substancji. Warto jednak wziąć pod uwagę skomplikowane formalności pozwolenia wodnoprawnego oraz stosunkowo wysoki koszt inwestycyjny.

Jeżeli do Twojej działki nie została doprowadzona sieć wodociągowa, a nie chcesz wydawać pieniędzy na jej doprowadzenie, możesz korzystać z tańszej opcji i wykonać studnię głębinową. W tym wypadku bardzo ważną kwestią jest ilość zużywanej wody. Jeśli planujesz duży ogród, może się okazać, że studnia może minimalizować koszty eksploatacji. Podlewanie roślin i np. trawników zużywa bowiem dużo wody.

UWAGA! Podane kwoty są cenami przybliżonymi, pochodzą z ogólnodostępnych w Internecie zestawień kosztów, dlatego mogą odbiegać od aktualnych cen oraz nie stanowią oferty handlowej.