Na rynku funkcjonuje cały szereg różnych rozwiązań gwarantujących klimatyzację w domu czy mieszkaniu. To rozwiązania idealne na obecne i przyszłe czasy, ponieważ okresy wakacyjne w ostatnim czasie stają się coraz bardziej upalne. Podpowiadamy co wybrać, by stworzyć sobie w domu komfort funkcjonowania w gorące letnie dni.

Jeszcze jakiś czas temu klimatyzacja była symbolem luksusu, a za sprawą wysokiej ceny była dostępna jedynie dla osób o większej zasobności portfela. Dziś jednak ceny te są bardziej przystępne, rozwiązania bardziej kompaktowe, dzięki temu klimatyzator staje się wręcz urządzeniem powszechnym w wielu domach.

Jak działa klimatyzacja?

Najprościej rzecz ujmując, klimatyzator przypomina pracę lodówki. Mamy więc dwa wymienniki ciepła – parownik wewnątrz i skraplacz na zewnątrz, w których przepływa powietrze w wyniku działania sprężarki, zaworu rozprężnego i wentylatora. Między parownikiem a skraplaczem krąży tak naprawdę freon, który z parownika pobiera ciepło, wysysając je z pomieszczenia i przenosi do skraplacza ulokowanego na zewnątrz budynku. Kiedyś urządzenia klimatyzacyjne działały głośno, co było uciążliwe dla użytkowników, ale dziś pracują one o wiele ciszej dzięki innowacyjnej konstrukcji.

Trzeba wiedzieć, że klimatyzacja, oprócz chłodzenia powietrza w upalne dni, usuwa również z niego nadmiar wilgoci, a także oczyszcza powietrze. Nowsze urządzenia mają dodatkową opcję ogrzewania powietrza zimą.

Rodzaje i moc klimatyzatorów

Do wyboru są na rynku różne rodzaje klimatyzatorów. Główny podział polega na rozróżnieniu na:

• klimatyzatory przenośne
• klimatyzatory stacjonarne.

Przenośne modele są niestety mniej skuteczne, a ich praca jest głośniejsza, ale z całą pewnością jest to urządzenie do rozwiązań mobilnych. Takie modele są proste w działaniu, a przede wszystkim tańsze od stacjonarnych. Zwykle stosowane są w niewielkich pomieszczeniach.

Inne rozróżnienie mówi o klimatyzatorach:

• typu split – składają się z jednostki zewnętrznej i wewnętrznej, połączonych specjalnymi przewodami, działają ciszej niż klimatyzatory monoblokowe (w zależności od miejsca montażu wyróżnia się klimatyzatory ścienne, podłogowo-sufitowe, kasetonowe, kanałowe)
• monoblokowych – zwykle przenośne, złożone z jednego urządzenia, które najczęściej ustawia się przy oknie, a rurę odprowadzającą ciepłe powietrze wyciąga na zewnątrz. To jednak oznacza, że okno musi być stale uchylone, co obniża skuteczność działania klimatyzacji.

Przeczytaj nasz artykuł opisujący także inne metody chłodzenia pomieszczeń.

Jak dobrać moc klimatyzatora?

Kluczowym parametrem w doborze klimatyzacji do domu lub mieszkania jest moc chłodnicza. Można ją oczywiście mierzyć przy pomocy urządzeń elektrycznych, ale można też oprzeć się na szacunkowych danych. Zakłada się, że w domach jednorodzinnych, każdy 1 m² potrzebuje 0,1 kW. Jeśli więc mamy pomieszczenie o powierzchni 15 m², które chcemy klimatyzować, potrzebujemy urządzenia o mocy około 1,5 kW.

Jak używać klimatyzacji?

Zapewnienie sobie komfortowej temperatury w pomieszczeniu to niewątpliwa zaleta klimatyzacji. Trzeba jednak używać jej świadomie, by nie zrobić sobie krzywdy. Szacuje się, że między pomieszczeniem z klimatyzacją, a bez klimatyzacji nie powinno być większej różnicy temperatur niż 7°C. W innym wypadku człowiek będzie miał problem z adaptacją do warunków.

Kolejną ważną kwestią jest to, by w pomieszczeniu, w którym pracuje urządzenie klimatyzacyjne, nie był odczuwany ruch powietrza. W innym wypadku grozi to rozwojem infekcji.

Gdzie zamontować klimatyzator?

Najczęściej klimatyzatory montuje się w salonie – pokoju dziennym. Zwykle jest to pomieszczenie, w którym spędzamy najwięcej czasu, a jednocześnie domy i mieszkania projektuje się w taki sposób, by właśnie salon znalazł się od strony południowej albo zachodniej. To sprawia, że właśnie tam najbardziej doskwiera nam upał, więc klimatyzator to urządzenie montowane powszechnie w pokojach dziennych i salonach.

Innym pomieszczeniem, w którym użytkownicy zauważają potrzebę instalowania klimatyzatora, jest sypialnia. Upalnym dniom towarzyszą przeważnie również upalne noce, które pozbawiają nas komfortowego snu. Dlatego, aby ułatwić sobie nocny odpoczynek, klimatyzatory montuje się także w sypialni.

Jeżeli natomiast chodzi o samą instalację, jednostki wewnętrzne montuje się na ścianie, pod parapetem, jeśli nie ma tam grzejników, a częściej po prostu pod sufitem. Ważne jest zapewnienie swobodnego obiegu powietrza jednostce zewnętrznej – nie można jej zasłaniać meblami ani ciężkimi i grubymi materiałami. Najlepiej, jeśli odległość klimatyzatora od sufitu wynosi minimum 15 cm oraz tyle samo po bokach. Jednostkę należy zamontować tak, by strumień powietrza nie był skierowany bezpośrednio w miejsce, gdzie siedzą osoby. Idealnie, jeśli mieszanie ciepłego i zimnego powietrza odbywa się pod sufitem.

Zwróć też uwagę na to, by nie zasłaniać czujnika temperatury, bądź nie wystawiać go na bezpośrednie działanie słońca. Wówczas odczyt może być zaburzony, a przez to klimatyzator nie będzie działać sprawnie.

Jak czyścić klimatyzator?

Czyszczenie klimatyzatora to ważna sprawa, której nie należy pomijać. Pomoże to nie tylko w sprawnym działaniu urządzenia, ale także jest korzystne dla zdrowia domowników. Przede wszystkim należy regularnie usuwać kurz, który gromadzi się na wlocie i wylocie powietrza. Wystarczy sucha i miękka, ewentualnie lekko wilgotna szmatka. Nie używaj do tego substancji lotnych, rozpuszczalników, środków polerujących czy proszków, ponieważ przedostaną się one do dróg oddechowych osób w pomieszczeniu wraz z emitowanym przez urządzenie chłodnym powietrzem.

Dbanie o filtr jest równie ważne. Filtry w klimatyzatorze separują szkodliwe pyłki i kurz od powietrza, dlatego wymagają regularnego czyszczenia, jeśli mają zapewniać czyste powietrze. Zapchany filtr powoduje mniejszą wydajność urządzenia, mniejszy przepływ powietrza i jednocześnie większe zużycie energii elektrycznej, która zasila klimatyzator. Co prawda najnowsze modele mają opcję informowania użytkownika o konieczności wymiany lub oczyszczenia filtra, niemniej jednak trzeba tę czynność wykonać. Filtr czyści się zwykle ciepłą wodą lub odkurzaczem.

Pamiętać trzeba także o czyszczeniu innych elementów klimatyzatora, takich jak:

• taca skroplin – ważne, by nie stała w niej woda i nie wytwarzały się w niej grzyby i bakterie; należy ją czyścić systematycznie gorącą wodą i środkiem bakteriobójczym lub przy użyciu bakteriobójczej kostki umieszczanej na tacy
• skraplacz – ponieważ znajduje się na zewnątrz budynku, wymaga częstego czyszczenia preparatami czyszcząco-myjącymi
• parownik – czyści się go łagodniejszymi preparatami, ponieważ one od góry wymiennika spływają w dół i dezynfekują cały odpływ
• przewody – nieczystości są usuwane przy pomocy specjalnej szczotki z mechanizmem obrotowym, zwykle to czyszczenie przeprowadza wykwalifikowana firma.

Systematycznie konieczna jest także dezynfekcja klimatyzatora, która zapobiega rozwojowi drobnoustrojów. Najlepiej zlecić to firmie zajmującej się konserwacją, czyszczeniem i serwisem klimatyzacji.

Zalety i wady klimatyzacji

Klimatyzacja, która przestaje być towarem luksusowym, a staje się coraz powszechniejsza w naszych domach i mieszkaniach, ma szereg zalet, ale także wad. Warto je znać przed decyzją o zainstalowaniu klimatyzacji i wyborem konkretnego typu czy modelu urządzenia.

Zalety klimatyzacji

Niewątpliwie najważniejszą i największą zaletą klimatyzacji jest to, że schładza ona powietrze. Oprócz tego usuwa z powietrza nadmiar wilgoci. Poza tym oczyszczając powietrze, tworzy w pomieszczeniu korzystny mikroklimat. To pomaga domownikom w lepszym samopoczuciu. Szacuje się bowiem, że temperatury powietrza powyżej 26°C są dla człowieka uciążliwe i negatywnie wpływają na jego funkcjonowanie.

Klimatyzacja ułatwia życie alergikom i osobom z chorobami płuc – filtrowanie powietrza pozbawia go szkodliwych cząstek, takich jak alergeny, pyłki czy kurz.

Co więcej, klimatyzator ma też zdolność usuwania z powietrza nadmiaru wilgoci, przez co powietrze jest czystsze i zdrowsze.

Niezaprzeczalną zaletą klimatyzatorów jest to, że niektóre modele mają także funkcję ogrzewania, co pozwala nam na dogrzewanie pomieszczeń nawet przy temperaturze za oknem do -30°C. Ceniona jest również funkcja jonizacji, dzięki czemu zwalczana jest pleśń, wirusy, a nawet nieprzyjemne zapachy czy dym papierosowy. Klimatyzator gwarantuje więc świeże i czyste w każdym względzie powietrze. To urządzenie polecane alergikom i osobom z problemami układu oddechowego.

Dlaczego klimatyzacja to nie zawsze dobry pomysł?

Wielu zarzuca klimatyzacji powodowanie przeziębień. Faktycznie, klimatyzacja może prowadzić do lekkich zachorowań, ale tylko wówczas, jeśli klimatyzator jest nieodpowiednio ustawiony lub zamontowany. Jeśli strumień chłodnego powietrza skierowany jest na ludzi, może on prowadzić do wychłodzenia organizmu i chorób takich jak zapalenie gardła czy zatok. Ważna jest także prędkość przepływu powietrza.

Niektórzy są również zdania, że praca jednostek klimatyzacyjnych jest głośna – zarówno tych wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Może się więc okazać, że będzie nam przeszkadzać praca urządzenia w domu lub nasi sąsiedzi zaczną narzekać przez głośną pracę jednostki zewnętrznej. Niemniej jednak coraz nowsze modele są tak udoskonalane, by emitowany przez nie hałas był jak najmniej dokuczliwy.

Klimatyzator to najłatwiejszy sposób na zapewnienie sobie odpowiedniej temperatury i wilgotności powietrza w domu. Urządzenia te stają się coraz popularniejsze, także za sprawą tego, że niektóre modele można wykorzystywać również jako urządzenie grzewcze.