Projekt łazienki – ważne kwestie

Proces urządzania łazienki w domu możemy podzielić na kilka etapów:

 

• etap pierwszy – wykonanie pomiarów i stworzenie projektu łazienki;
• etap drugi – wybór wyposażenia;
• etap trzeci – dokumentacja techniczna projektu łazienki;
• etap czwarty – wykonanie instalacji w łazience;
• etap piąty – wykończenie łazienki;
• etap szósty – aranżacja łazienki (w tym ustawienie mebli i wybór dodatków).

Projekt łazienki możemy naszkicować samodzielnie, jednak nie zastąpi on szczegółowej i realistycznie wyglądającej wizualizacji. Zazwyczaj rysuje się sześcian (będzie on łazienką w rzucie izometrycznym), w którym zaznacza się: umywalkę, kabinę prysznicową lub wannę, WC, pralkę, grzejnik, szafki, inne elementy wyposażenia. Warto wskazać również miejsca, w których mają znaleźć się drzwi, okna i skosy (zwłaszcza w przypadku łazienki zlokalizowanej na poddaszu). Odręczny projekt może rozjaśnić wizję naszej łazienki lub przydać się hydraulikowi czy elektrykowi do wyznaczenia miejsc, w których należy wykonać przyłącza. 

Już na wstępnym etapie wykonywania projektu powinniśmy zdecydować, czy wybierzemy stojącą miskę ustępową, czy umieszczoną na stelażu. Ten wybór wpływa na wyznaczenie wolnej przestrzeni w łazience.

Jeżeli w naszej łazience będzie znajdować się ściana z oknem, to pamiętajmy o tym, że do okna powinniśmy mieć zapewniony wolny dostęp. Oznacza to, że w jego pobliżu nie instaluje się na przykład kabiny prysznicowej, wanny czy umywalki.

Zgodnie z normami łazienka musy być wyposażona w wentylację wywiewną – naturalną (inaczej grawitacyjną) lub mechaniczną. Warto, aby kanał wentylacyjny został ulokowany jak najdalej od drzwi łazienkowych, ponieważ zapewni to lepszy przepływ powietrza. 

Na etapie wykonywania projektu łazienki należy również podjąć decyzję o zastosowaniu ogrzewania podłogowego. Instalacja będzie inaczej rozłożona w przypadku ogrzewania podłogowego, a inaczej, gdy będziemy chcieli zamontować tradycyjny grzejnik. Największe problemy na etapie wykonania instalacji łazienkowej sprawia zazwyczaj układ elektryczny – ze względu na to, że musi być dostosowany do trudnych warunków panujących w wilgotnym pomieszczeniu. Zaleca się przede wszystkim, aby planowanie oraz montaż instalacji powierzyć fachowcom, którzy dobrze dostosują parametry oraz zabezpieczą instalację.

Światło w łazience

Również światło odgrywa w łazience istotną rolę, nie tylko wpływając na nasz komfort korzystania z tego pomieszczenia. Dobrze dobrane oświetlenie może również optycznie powiększyć przestrzeń. Warto zdecydować się na montaż głównego oświetlenia oraz dodatkowych punktów świetlnych. Mocne lampy umieszcza się zazwyczaj przy umywalce i lustrze. Należy zadbać o to, aby światło nie było skierowane bezpośrednio w stronę oczu, ale również, aby doświetlało twarz. Dodatkowe punkty świetlne warto umieścić w okolicy wanny.

Uwaga: W łazience wyodrębnia się również strefy ochronne, których zadaniem jest ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym. Do łazienek dedykowane są oprawy hermetycznie zamykane, które będą bezpieczne w pomieszczeniu o podwyższonej wilgotności. Ważna jest również lokalizacja gniazd wtykowych.

Odległości drzwi od ściany

Również odległość od drzwi do ściany prostopadłej decyduje o funkcjonalności łazienki. Jeżeli odległość wynosi mniej niż 70 centymetrów, to w kącie możemy ustawić pralkę. Natomiast jeżeli wynosi więcej, to na prostopadłej ścianie będziemy już mogli zainstalować sedes o standardowej wysokości.

Między drzwiami a ścianą można również umieścić kabinę prysznicową, jednak odległość musi wynosić co najmniej 90 centymetrów.

Meble do łazienki

W kwestii mebli do najpopularniejszych rozwiązań należą:

 

• szafka słupek (wąska i wysoka),
• podwieszana szafka pod umywalką,
• szafka wisząca nad pralką,
• szafki wiszące z lustrem,
• półki wnękowe w zabudowie np. toalety,
• półki wnękowe w okolicach wanny lub pod prysznicem.

Uwaga: W przypadku mebli łazienkowych szczególnie ważne jest, aby były one zabezpieczone przed działaniem wilgoci. 

Projekt łazienki a podział na strefy użytkowe w łazience

Projekt łazienki powinien uwzględniać podział na strefy użytkowe. Liczba stref oraz ich wielkość zależy przede wszystkim od metrażu pomieszczenia. Co więcej, strefy możemy wyraźnie rozgraniczyć za pomocą aranżacji wnętrza, na przykład stosując odmienną kolorystykę, decydując się na różne materiały wykończeniowe. W większości łazienek króluje jednak spójna wizja.

Najważniejszy podział łazienki obejmuje strefę mokrą oraz strefę suchą. W skład strefy mokrej wchodzą przede wszystkim: wanna lub kabina prysznicowa, umywalka, sedes, bidet. Do strefy suchej należy natomiast pozostała część łazienki. W strefie mokrej powinny zostać zastosowane materiały, które będą odporne na kontakt z wilgocią. Nie zapominajmy o tym, że projektując łazienkę, pod uwagę musimy wziąć zwłaszcza dostęp do instalacji wodno-kanalizacyjna.

Inny podział na strefy użytkowe to: strefa kąpielowa (główny punkt to wanna lub prysznic, a także umywalka), strefa sanitarna (sedes, bidet), strefa użytkowa (pralka, suszarka), strefa przechowywania (meble łazienkowe, w których przechowuje się m.in. kosmetyki, chemię, przedmioty niezbędne do sprzątania, ręczniki).

Podział na strefy użytkowe najczęściej uwzględnia również częstotliwość korzystania z poszczególnych elementów wyposażenia łazienki. WC umieszczane jest jak najbliżej wejścia do łazienki, ponieważ to z niego korzystamy najczęściej. W jego pobliżu instaluje się umywalkę, a w głębi pomieszczenia lokuje się wannę lub prysznic.

Co do zasady, na wprost wejścia nie umieszcza się takich elementów jak kabina prysznicowa, czy pralka – zwłaszcza mała łazienka może wówczas zostać wizualnie pomniejszona lub wręcz zagracona. Natomiast naprzeciwko drzwi wejściowych warto postawić umywalkę z lustrem. W łazienkach o średnim i dużym metrażu na wprost wejścia może stanąć również wanna. 

Po raz kolejny podkreślimy, że planując rozmieszczenie elementów wyposażenia łazienki, musimy wziąć pod uwagę ograniczenia związane z instalacją wodno-kanalizacyjną. Instalacje (wodna, kanalizacyjna, elektryczna) wykonuje się po ustaleniu położenia sprzętów, ale również gniazdek elektrycznych oraz źródeł światła. Jeżeli zdecydujemy się na armaturę podtynkową, armaturę naścienną, hydromasaż w panelu prysznicowym, hydromasaż w wannie, to należy przygotować podejścia do takich ujęć.

Projekt łazienki a zasady ergonomii

Projektując łazienkę, powinniśmy również zwrócić uwagę na właściwe rozmieszczenie najważniejszych urządzeń. To właśnie zasady ergonomii określają optymalną wysokość na przykład umywalki, odległości pomiędzy urządzeniami sanitarnymi i innymi elementami łazienki, a także zalecaną wolną przestrzeń w pomieszczeniu. Dlaczego jest to takie istotne? Zasady ergonomii wywierają wpływ na funkcjonalność łazienki, ale również zapobiegają wypadkom, do których może dojść poprzez korzystanie ze źle ulokowanych sprzętów. Prócz ergonomii pod uwagę powinniśmy wziąć również nasze indywidualne preferencje oraz: metraż łazienki, bryłę pomieszczenia, liczbę domowników, wiek domowników, wzrost domowników.

Uwaga: Przyjmuje się, że łazienka, która ma zostać wyposażona w wannę i pralkę, powinna mieć minimum 6 metrów kwadratowych. Do małych i wąskich pomieszczeń zalecane są natomiast praktyczne prysznice typu walk-in.

Poniżej przedstawiamy zalecane odległości pomiędzy poszczególnymi elementami wyposażenia.

Wanna:

 

• zalecane jest dojście od frontu, przed wanną zostawiamy prostokąt wolnej przestrzeni o wymiarach 120 x 100 centymetrów (jest to tak zwana strefa funkcjonalna); wanna może przylegać do dwóch lub do trzech ścian;
• brzegi wanny nie powinny znajdować się wyżej niż 50-55 centymetrów od ziemi;
• powinna znajdować się w odległości 30 centymetrów od bidetu;
• powinna znajdować się w odległości 20 centymetrów od WC i pralki;
• powinna znajdować się w odległości 60 centymetrów od umywalki.

Brodzik (kabina prysznicowa):

 

• strefa funkcjonalna o wymiarach 100 x 110 centymetrów; brodzik może przylegać do prostopadłych ścian;
• powinien znajdować się w odległości 30 centymetrów od umywalki i bidetu;
• powinien znajdować się w odległości 20 centymetrów od WC;
• powinien znajdować się w odległości 10 centymetrów od pralki.

WC:

 

• przed WC zostawiamy prostokąt wolnej przestrzeni o wymiarach 80 x 60 centymetrów;
• powinno znajdować się w odległości 20 centymetrów od prostopadłej ściany, wanny, brodzika, umywalki i pralki;
• powinno znajdować się w odległości 30 centymetrów od bidetu.

Bidet:

 

• zalecana strefa funkcjonalna 100 x 70 centymetrów;
• powinien znajdować się w odległości 60 centymetrów od umywalki i wanny;
• powinien znajdować się w odległości 30 centymetrów od brodzika i prostopadłej ściany.

Umywalka:

 

• umywalkę montuje się na wysokości 80-85 centymetrów i w odległości 30 centymetrów od prostopadłej ściany;
• przed wanną zostawiamy prostokąt wolnej przestrzeni o wymiarach 100 x 70 centymetrów;
• powinna znajdować się w odległości 30 centymetrów od bidetu i drugiej umywalki;
• powinna znajdować się w odległości 20 centymetrów od brodzika, wanny, WC, pralki.

Uwaga: Na rynku dostępne są różne modele umywalek łazienkowych, w tym: naścienne, nablatowe, meblowe, wpuszczane w szafkę. Ważne jest, aby przed umywalką pozostawić wspomniany już prostokąt o bokach 100 x 70 centymetrów.

Pralka:

 

• powinna znajdować się w odległości 60 centymetrów od wanny i bidetu;
• powinna znajdować się w odległości 20 centymetrów od umywalki i WC;
• powinna znajdować się odległości 10 centymetrów od brodzika.

Decydując się na ustawienie pralki w łazience, powinniśmy już wiedzieć, czy będzie to model ładowany z przodu, czy z góry. Pralki ładowane z przodu mają najczęściej 85 centymetrów wysokości, 60 centymetrów wysokości i głębokość od około 33 centymetrów do 60 centymetrów. Natomiast modele pralek ładowanych z góry charakteryzują się wysokością 85 centymetrów, szerokością 40 centymetrów i głębokością 60 centymetrów. W przypadku pralki ładowanej z przodu – możemy nad nią zamontować półki lub szafki służące do przechowywania na przykład środków piorących. Pralkę ładowaną z przodu można umieścić również w zabudowie.

Co więcej:

 

• baterię wannową montuje się w odległości powyżej 10 centymetrów od górnej krawędzi wanny;
• baterię prysznicową montuje się w odległości 110-130 centymetrów od podłogi;
• deszczownicę umieszcza się w odległości minimum 180 centymetrów od dna brodzika;
• baterię ścienną umywalkową umieszcza się w odległości minimum 25 centymetrów nad umywalką, natomiast górna krawędź umywalki powinna znajdować się w odległości 80-85 centymetrów od podłogi;
• lustro powinno znajdować się minimum 10 centymetrów nad baterią umywalkową;
• wisząca miska WC powinna kończyć się na wysokości 40 centymetrów od podłogi;
• odległość przedniej krawędzi miski toaletowej od mebli lub od ściany powinna wynosić 90 centymetrów;
• brzegi wanny nie powinny być wyższe niż 50-55 centymetrów;
• kaloryfera nie należy wieszać nad sedesem;
• w przypadku grzejnika wodno-elektrycznego bezpieczna odległość od wanny, prysznica, umywalki wynosi 60 centymetrów.

Uwaga: Można wyróżnić armaturę łazienkową podtynkową (korpus baterii ukryty jest w ścianie, natomiast na zewnątrz znajdują się wyłącznie uchwyty i wylewka) oraz naścienną (wszystkie elementy baterii ulokowane są na zewnątrz).

Projekt łazienki ze skosami – na co zwrócić uwagę?

Łazienkę coraz częściej planuje się również na poddaszu – właściwe zaprojektowanie takiej łazienki będzie skomplikowane, ale jak najbardziej jest do zrealizowania. Najważniejsze jest jednak, aby wykonać właściwe pomiary i dokładnie przyjrzeć się bryle pomieszczenia. Zwróćmy uwagę na obecność skosów oraz na przestrzeń, w której wysokość jest niższa niż 190 centymetrów – zaleca się, aby wysokość ściany w okolicach sprzętów użytkowych wynosiła około 190 centymetrów.

Możliwości aranżacyjne łazienki na poddaszu zależą od najniższej ściany w pomieszczeniu, czyli od wysokości ścianki kolankowej. Jeżeli ścianka ma poniżej 100 centymetrów, wówczas niezbędne sprzęty muszą być od niej oddalone na tyle, byśmy mogli z nich komfortowo korzystać. W sytuacji, gdy najniższa ściana mierzy ponad 100 centymetrów, to zaaranżowanie łazienki będzie zdecydowanie prostsze – przy ścianie można ustawić na przykład wannę, bidet czy stojącą toaletę.

Uwaga: W przypadku niewielkiej łazienki na poddaszu warto maksymalnie wykorzystać dostępną przestrzeń i postawić na zabudowania łazienkowe robione na zamówienie. Dostępne są na przykład kabiny i drzwi prysznicowe, których obudowa jest ścięta od góry.

W łazienkach o większym metrażu można zamontować wolnostojące urządzenia, które odsuniemy od ścian. Przy dużych kątach nachylenia ściany dobrym wyborem będzie wanna narożna lub wanna asymetryczna.

Kabinę prysznicową należy ustawić w miejscu, gdzie sufit osiąga maksymalną wysokość. Natomiast w sytuacji, gdy spadek dachu zlokalizowany jest jedynie po jednej stronie domu, to prysznic warto ustawić w okolicach drzwi. Do mniejszych łazienek ze skosami zalecane są natomiast prysznice typu walk-in charakteryzujące się otwartą konstrukcją oraz brakiem brodzika.

Umywalka, tak samo jak prysznic, powinna zostać ulokowana przy najwyższej ścianie – tak, abyśmy mieli do niej swobodny dostęp. Górna krawędź klasycznej umywalki znajduje się zazwyczaj ok. 85 centymetrów od podłogi. W sytuacji, gdy chcemy umieścić umywalkę pod skosem, musimy zrezygnować z lustra wiszącego nad nią.

Również przy montażu wiszącej miski WC musimy po raz kolejny wziąć pod uwagę wysokość ścianki kolankowej. Miska powinna zostać zamontowana na ścianie, która ma co najmniej 130 centymetrów wysokości.

Jeśli chcemy, aby nasza łazienka nie sprawiała wrażenia wizualnie zagraconej, to postawmy na niskie modele mebli o wysokości nieprzekraczającej 150 centymetrów. Na poddaszu sprawdzi się również zabudowa ścianki kolankowej. Kolejną opcją jest wykucie w niej wnęki, którą można wyposażyć w dodatkowe półki.

Mała łazienka – jak ją optycznie powiększyć?

Projektując niewielką łazienkę, warto również zastosować proste tricki aranżacyjne, które sprawią, że wnętrze będzie optycznie powiększone. Najważniejszy jest zwłaszcza dobór odpowiednich płytek – powinniśmy postawić na jasne barwy, które rozświetlą łazienkę. Prócz bieli mogą to być odcienie szarości, beżu, brązu lub delikatne pastele. W przypadku łazienki o niewielkim metrażu akcent kolorystyczny powinien stanowić jedynie dodatek, a nie bazę aranżacyjną – ciemne i żywe barwy mogą pomniejszać wnętrze. Unikajmy również: wyrazistych wzorów na kaflach, stosowania kontrastowych fug, układania płytek do samego sufitu.

Uwaga: Wąskie, poziome pasy glazury na ścianach optycznie poszerzą łazienkę, natomiast pionowe pasy podwyższą wnętrze.

Co więcej, aby optycznie powiększyć niewielką łazienkę, można zastosować lekko połyskliwe materiały wykończeniowe, które będą odbijać światło. Nowoczesnym rozwiązaniem będzie również podwieszany sufit z podświetleniem LED. Pamiętajmy o tym, aby łazienki o małym metrażu były wykonywane w jasnych barwach, ponieważ ciemne wykończenie może zmniejszyć dostępną przestrzeń.

Nie zapominajmy również o tym, aby wyposażyć łazienkę w lustro – najlepiej umieścić je na wprost drzwi wejściowych oraz nad umywalką. Możemy zdecydować się także na kombinacje kilku luster.

W łazience o małym metrażu nie powinniśmy równocześnie montować wanny oraz prysznica. Tak jak wspominaliśmy wyżej, eksperci zalecają zwłaszcza montaż kabiny typu walk-in. W przypadku wyjątkowo nieustawnej łazienki można zdecydować się również na instalację odpływu w podłodze – aby stworzyć prysznic, wystarczy zamontować natrysk i zasłony – lub zakup samego brodzika z zasłonką.

Standardowe wanny mierzą około 140 centymetrów długości, dlatego też nie są zalecane do niewielkich łazienek. Alternatywą dla osób, które nie chcą decydować się na kabinę prysznicową, będą wanny produkowane na zamówienie, wanny narożne lub wanny częściowo wbudowane w ścianę – jeżeli istnieje możliwość stworzenia wnęki w tynku.

Zobacz także: 10 najważniejszych zasad projektowania kuchni