Dobry projekt to już połowa sukcesu, gdy chodzi o budowę domu. Będzie on stanowił nie tylko solidną podstawę dla wszystkich robót budowlanych – projekt architektoniczno-budowlany jest bowiem niezbędny również do uzyskania pozwolenia na budowę. Dlatego tak istotne jest, aby był wykonany nie tylko kreatywnie i zgodnie z indywidualnymi potrzebami czy oczekiwaniami inwestora, ale również z zachowaniem wszystkich wymogów określonych przez prawo budowlane. Jakie elementy i parametry powinny zatem znaleźć się w projekcie domu jednorodzinnego?

Projekt budowlany – strona formalna

Projekt domu musi przede wszystkim spełniać warunki opisane w ustawie o prawie budowlanym – w przeciwnym wypadku możemy mieć kłopot z uzyskaniem pozwolenia na budowę. 13 lutego 2020 została podpisana nowa ustawa, zmieniająca niektóre zapisy Ustawy Prawo Budowlane. Nowe przepisy weszły w życie 19 września bieżącego roku. Jak zatem powinien wyglądać projekt budowlany od strony formalnej?

Przede wszystkim musi on być podzielony na 3 części:

• projekt architektoniczno-budowlany,
• projekt techniczny,
• projekt zagospodarowania działki.

Projekt architektoniczno-budowlany określa formę i układ przestrzenny budynku, jego wielkość, kubaturę i rozmiar powierzchni użytkowej, a także informacje dotyczące przeznaczenia danego obiektu, czyli tego w jaki sposób będzie użytkowany zarówno cały budynek (w przypadku domu jednorodzinnego jest to po prostu budynek mieszkalny), jak i poszczególne pomieszczenia (np. kuchnia, łazienka, sypialnia itp.). Projekt musi również zawierać wszystkie niezbędne parametry budowlane, informacje dotyczące materiałów budowlanych i rozwiązań technicznych (m.in. sposób ogrzewania domu i przygotowywania ciepłej wody) oraz charakterystykę energetyczno-ekologiczną. Konieczne jest także załączenie opinii geotechnicznej wraz z informacją o posadowieniu budynku.

Oprócz części opisowej, w projekcie architektoniczno-budowlanym znajduje się także część rysunkowa, czyli wszystkie rzuty kondygnacji (np. parter, poddasze użytkowe, piwnica), ale również rzuty dachu i fundamentów oraz przekroje budynku (podłużny i poprzeczny). Ponadto w części rysunkowej muszą być uwzględnione: rodzaj (lub rodzaje) elewacji oraz wszystkie instalacje - elektryczna, wodno-kanalizacyjna, grzewcza i ewentualnie gazowa.

Projekt techniczny pod wieloma względami jest podobny do projektu architektoniczno-budowlanego. Tu również musi się znaleźć część opisowa i rysunkowa, w których uwzględnione zostaną takie elementy, jak m.in.:

• układ konstrukcyjny budynku,
• materiały i rozwiązania techniczne,
• opinia geotechniczna na temat warunków posadowienia budynku,
• charakterystyka energetyczna,
• dane dotyczące instalacji wodno-kanalizacyjnej, grzewczej, elektrycznej, gazowej, a także wentylacji i klimatyzacji, ochrony przeciwpożarowej, telekomunikacji oraz powiązania poszczególnych instalacji z sieciami zewnętrznymi,
• rzuty kondygnacji oraz przekroje budynku,
• rysunki konstrukcji przegród zewnętrznych, z uwzględnieniem materiałów i właściwości izolacyjnych,
• podział na strefy przeciwpożarowe i z uwzględnieniem klasy ognioodporności poszczególnych elementów budowlanych, które pełnią funkcję oddzielenia przeciwpożarowego.

Plan zagospodarowania działki również sporządzamy w formie opisowej i rysunkowej. Część opisowa powinna zawierać m.in. informacje na temat zamierzenia budowlanego (co konkretnie zamierzamy wybudować – w naszym przykładzie będzie to dom jednorodzinny), istniejącego stanu zagospodarowania danej działki (np. czy istnieją już tam inne obiekty budowlane, w tym przeznaczone do rozbiórki), projekt zagospodarowania działki z uwzględnieniem urządzeń budowlanych, układu komunikacyjnego oraz dojazdu do drogi publicznej. Musimy również uwzględnić ograniczenia wynikające z odrębnych przepisów, takich jak miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Część rysunkowa powinna być sporządzona na kopii aktualnej mapy poświadczonej za zgodność z oryginałem przez projektanta. Należy określić tu usytuowanie działki względem stron świata i sąsiednich obiektów, a także granice działki i rozmieszczenie planowanych budynków (oraz istniejących, jeżeli jest taka potrzeba), z zaznaczeniem wejść, kondygnacji oraz odległości zarówno od granicy działki, jak też poszczególnych obiektów wobec siebie (np. odległość domu od garażu, jeżeli będzie on wolnostojący). Rysunkowa część projektu zagospodarowania działki musi także uwzględniać drogi pożarowe oraz wodne zaopatrzenie przeciwpożarowe. Poza tym należy oznaczyć ukształtowanie terenu i zieleni (np. rosnące już na działce drzewa). Na rysunkach muszą być również zobrazowane parametry techniczne: uzbrojenie działki, przyłącza do sieci, odprowadzanie ścieków i wód opadowych oraz układ przewodów elektrycznych.

Skompletowanie i złożenie dokumentacji

Tak przygotowany projekt należy sporządzić w trzech egzemplarzach: dla inwestora, dla organu nadzoru budowlanego oraz dla organu wydającego pozwolenie na budowę. Na stronie tytułowej projektu muszą się znaleźć informacje dotyczące adresu budynku (numer działki), dane inwestora (imię i nazwisko, adres), dane instytucji wykonującej projekt (nazwa, adres), dane osób, które wykonały każdą z części projektu wraz z informacjami na temat ich uprawnień oraz z datą wykonania projektu i podpisem każdego projektanta, a także spis zawartości dokumentacji.

Po nowelizacji ustawy zmienił się również sposób zatwierdzania projektu: część architektoniczno-budowlana oraz plan zagospodarowania działki będą zatwierdzane równocześnie z wnioskiem o pozwolenie na budowę. Projekt techniczny nie podlega zatwierdzeniu – ma za to zostać przekazany do nadzoru budowlanego razem z wnioskiem o pozwolenie na użytkowanie.

Czego nie może zabraknąć w projekcie domu?

Kwestie formalne to nie wszystko – przeglądając projekty nowoczesnych domów, w pierwszej kolejności zwracamy raczej uwagę na ich stronę wizualną, rozmieszczenie pokoi, wielkość domu. W pierwszej selekcji zazwyczaj wybiera się te projekty, które najlepiej odpowiadają naszym indywidualnym preferencjom i oczekiwaniom. Warto zatem najpierw przemyśleć, jaki dom chcemy zbudować: dom parterowy, dom piętrowy czy z poddaszem użytkowym, z piwnicą czy niepodpiwniczony, murowany czy dom z bali. Warto również ocenić, jakiej powierzchni mieszkalnej naprawdę potrzebujemy: w końcu określenie „jednorodzinny” może oznaczać zarówno niewielki dom dla 2-3 osób, jak też znacznie bardziej okazały budynek dla rodziny wielodzietnej.

Ważnym elementem w projekcie domu jednorodzinnego jest uwzględnienie pomieszczeń gospodarczych: upewnijmy się zatem, że jest w nim np. kotłownia lub pomieszczenie techniczne, spiżarnia czy oddzielna garderoba (jeżeli mamy taką potrzebę). Poza tym w projekcie powinny być oznaczone takie części, jak taras czy balkon.

Istotną przestrzenią w każdym domu jest wiatrołap – tego również nie może zabraknąć w dobrym projekcie. Wiatrołap, czyli swego rodzaju przedsionek pomiędzy drzwiami wejściowymi a częścią mieszkalną, jest niezwykle ważny dla zachowania prawidłowej izolacji cieplnej całego domu. Oddzielenie strefy mieszkalnej od wejściowej dodatkowymi drzwiami sprawia, że unikamy niechcianych przeciągów i zbędnej utraty ciepła, co dość znacząco wpływa na koszty ogrzewania domu.

Wiatrołap w domach jednorodzinnych najczęściej jest wewnętrzny, jednak zdarzają się również zewnętrzne przedsionki, zaprojektowane w kreatywny, dekoracyjny sposób. Warto jedynie pamiętać o odpowiedniej powierzchni tej części domu – minimalny rozmiar wiatrołapu wynosi 1,5 x 1,5 m (plus pole otwarcia drzwi). Jeżeli jednak dom jest duży, warto zaprojektować także większy wiatrołap, który nie tylko posłuży nam jako ochrona przed utratą ciepła, ale również pomieści dużą szafę na okrycia wierzchnie, szafki na buty czy stojak na parasole.

Garaż w projekcie domu jednorodzinnego

W projekcie domu jednorodzinnego warto też uwzględnić garaż wpisany w bryłę domu. Takie rozwiązanie ma swoje wady i zalety: z jednej strony, mamy komfort przemieszczania się z samochodu prosto do domu, bez konieczności wychodzenia na zewnątrz, co szczególnie doceniamy, gdy na dworze jest mróz lub deszcz. Jednak nieogrzewany garaż może też negatywnie oddziaływać na izolację cieplną domu.

Wybierając projekt domu jednorodzinnego, możemy także zastanowić się nad ekologicznymi metodami pozyskiwania energii elektrycznej i ogrzewania: wówczas w części architektoniczno-budowlanej warto uwzględnić takie rozwiązania, jak pompa ciepła czy instalacja fotowoltaiczna.

Projekty domów z garażem>>TUTAJ

Może się wydawać, że dopracowywanie i kompletowanie całej dokumentacji projektowej to żmudny proces. Jednak warto zadbać o to, by ten etap inwestycji został przeprowadzony jak najefektywniej i najdokładniej: dzięki temu oszczędzimy sobie choć trochę nerwów podczas budowy i będziemy mogli spokojnie odetchnąć w wymarzonych własnych czterech kątach.