Balkon kojarzy nam się zwykle z miejscem, które jest dodatkową przestrzenią użytkową, na którą możemy wejść i przebywać, kiedy tylko mamy ochotę. Tymczasem balkon może być również francuski, co w praktyce nie oznacza dodatkowego miejsca. Po co więc budować balkon francuski i czym różni się on od balkonu tradycyjnego?

Rodzaje i konstrukcja balkonu tradycyjnego

Balkon to konstrukcja, której trzonem jest płyta balkonowa. Najczęściej spotkać można balkon żelbetowy, ale równie dobrze może być on stalowy lub drewniany. Sama płyta balkonowa nie może być cieńsza niż 8 cm i zwykle nie jest grubsza niż 20 cm. Co więcej, płyta bywa wykonywana na placu budowy lub jako element prefabrykowany z wystającym zbrojeniem trafia z fabryki.

Kluczowa dla konstrukcji jest kwestia zbrojenia. Ma ono przenosić naprężenia rozciągające. Zbrojenie zawsze kotwi się w wieńcu i zwykle łączy się je ze zbrojeniem stropu.

Balkony dzielą się na rodzaje, ze względu na odmienną konstrukcję. Wśród balkonów tradycyjnych można wyróżnić:

• balkon wspornikowy
• balkon podwieszany
• balkon na konstrukcji dostawionej do budynku.

Częściej spotykany jest balkon wspornikowy, niemniej jednak balkony na konstrukcji oddylatowanej od budynku również cieszą się popularnością.

Balkon wspornikowy

Balkon wspornikowy polega na przytwierdzeniu płyty balkonowej w ścianie nośnej lub stropie kondygnacji. Pozwala on na swobodę projektowania, ponieważ nie wymaga ścian bocznych. Niemniej jednak ściana musi mieć odpowiednią grubość, by wytrzymać ciężar, jaki przenoszą belki wspornikowe. Nie są tu konieczne także dodatkowe podparcia w postaci np. słupów. Podłogę zwykle wykonuje się tu z poprzecznie ułożonych desek, a wsporniki z żelbetu. Im dłuższy balkon, tym więcej wsporników potrzeba.

Balkon podwieszany

Balkon podwieszany obciąża ściany budynku. Dzieje się to za sprawą tego, że balkon mocuje się do ścian konstrukcyjnych za pomocą cięgien stalowych lub podpierających konstrukcji stalowych z zastrzałami i belkami od spodu płyty. Potrafi prezentować się efektownie i być piękną wizytówką domu.

Balkon dostawiony do budynku

Kolejnym rodzajem balkonu jest ten, który jest dostawiony do budynku. Jego podparciem są ściany poprzeczne albo stalowe, ewentualnie żelbetowe słupy. Warto zwrócić uwagę, że ten balkon nie obciąża konstrukcją ścian budynku, a połączony jest z nimi za pomocą kotw stalowych. Pomagają one przenosić obciążenia poziome powstałe w wyniku wiatru.

Balkon z żelbetu

Dedykowany jest budynkom murowanym, który trwale łączony jest z betonową, zbrojoną płytą. Płyta zwykle połączona jest z nadprożem lub wieńcem kondygnacji. Jednocześnie oznacza znaczne utraty ciepła za sprawą mostków termicznych. Dzieje się tak szczególnie, kiedy nie wykonuje się ocieplenia całej płyty.

Balkon drewniany

Zwykle wykonuje się go w domach o konstrukcji szkieletowej lub drewnianej. Niemniej jednak nadają się także do budynków murowanych. Można je oprzeć na słupach, podobnie jak balkony z żelbetu. Inną opcją jest oparcie balkonu na drewnianych zastrzałach podtrzymujących balkon od spodu. Można też ułożyć podłogę balkonu na wysuniętych poza obrys budynku belkach stropowych lub drewnianych żebrach. Taki balkon ma lepszą izolację termiczną.

Balkon na stalowych belkach

To metoda używana od wielu lat. Stalowe belki są podporą dla płyty balkonowej z żelbetu. Osadza się je w stropie w czasie betonowania. Wymaga solidnego i dokładnego zamocowania belek w stropie, a także w wieńcu.

Warto wspomnieć, że podwieszany i dostawiany balkon z powodzeniem można zamontować w budynku istniejącym. Jeśli więc nie zdecydujesz się na balkon od razu, nic straconego – możesz go dorobić w późniejszym etapie budowy lub w ramach prac modernizacyjnych.

Docieplenie łączenia balkonu ze ścianą

Projektując balkon, architekt / konstruktor powinien wziąć pod uwagę takie czynniki jak:

• przenoszenie obciążeń
• zabezpieczenie przeciw wnikaniu wody
• zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikom
• zapobiegnięcie mostkom termicznym na styku balkonu ze ścianą.

Również spód płyty balkonowej i boki powinno się zabezpieczyć przeciw szkodliwemu działaniu czynników atmosferycznych.

Niezwykle ważne jest minimalizowanie mostków termicznych, które powstają na łączeniu balkonu i ściany. Do wyboru są trzy rozwiązania:

1. ocieplenie płyty balkonowej wzdłuż wszystkich krawędzi – jest to jednak metoda ograniczona poziomem progu drzwi balkonowych
2. izolowane wkładki zbrojeniowe – możliwe do zastosowania jedynie w nowych budynkach
3. oddylatowanie płyty balkonu od ściany za pomocą konstrukcji wspornikowej.

Liczne szczegółowe analizy pokazują, że największe mostki termiczne pojawiają się w przypadku balkonów wspornikowych. Zakotwienie konstrukcji w ścianie przerywa ciągłość izolacji cieplnej, która powoduje powstawanie mostków.

Po co na balkonie spadek?

Wydawać by się mogło, że balkon to powierzchnia płaska, równoległa do podłoża. Tymczasem koniecznie musi być tam zaplanowany spadek od ściany domu do zewnętrznej części balkonu. Wszystko po to, by móc skutecznie odprowadzać wodę z balkonu. Minimalny spadek balkonu to 1,5%, niemniej jednak zaleca się, by były to 2%.

Z tematem spadku wiąże się również zagadnienie hydroizolacji. Warto zabezpieczyć balkon przed wodą. Jest to o tyle ważne, że beton, z którego najczęściej wykonany jest garaż, jest wrażliwy na zamarzanie i zmiany temperatury. Wówczas nawet niewielka ilość wody może doprowadzić do zniszczenia balkonu i korodowania zbrojenia. Dlatego należy ułożyć odpowiednią warstwę papy, płynnej folii, powłoki polimerowej lub masy uszczelniającej. Ważne jest wydłużenie tej warstwy również na ścianę budynku. Na koniec, na miejscach łączenia posadzki ze ścianą i wzdłuż szczelin dylatacyjnych musisz wkleić taśmę uszczelniającą.

Zastosowanie balkonu tradycyjnego

Balkon tradycyjny może służyć w różnych celach. Przede wszystkim jest to idealne miejsce do odpoczynku, szczególnie jeśli mamy na balkonie wygodne meble lub rozwiesimy hamak. Równie dobrze można w nim postawić suszarkę na pranie lub przechować rower czy hulajnogę. To dodatkowa przestrzeń, którą można zaaranżować wedle uznania. Klimatu nadadzą kwiaty doniczkowe lub zioła, a także solarne lampki, które po zmroku stworzą miłą do odpoczynku aurę.

Balkon francuski – co to jest?

Oprócz balkonu tradycyjnego, niektórzy decydują się również na wykonanie balkonu francuskiego. Znany jest również jako balustrada francuska lub portfenetr. W praktyce oznacza on nie powiększanie przestrzeni użytkowej, a jedynie okno balkonowe, za którym bezpośrednio znajduje się balustrada. Stosowany często w okresie baroku, wciąż jest elementem budownictwa w Polsce i za granicą.

Zalety balkonu francuskiego

Taki balkon to kompromis między brakiem miejsca, a potrzebą doświetlenia pomieszczeń. Jeśli nie możesz sobie pozwolić na choćby mały balkon, warto rozważyć duże okno balkonowe, które zagwarantuje idealne doświetlenie wnętrza – lepsze, niż w przypadku zwykłego okna. Bezpieczeństwo od wewnątrz zapewni balustrada, która zapobiegnie wypadnięciu, ale jednocześnie jest to element architektoniczny, który wpływa na wygląd zewnętrzny budynku.

Niewątpliwie główną zaletą balkonu francuskiego jest niska cena jego wykonania. Wyeliminowanie płyty balkonowej, podestu i innych elementów konstrukcyjnych, znacznie zmniejsza koszty. Wystarczy jedynie zamontowanie wysokiego okna lub okna balkonowego i balustrady.

Wady balkonu francuskiego

Pierwszą i najważniejszą wadę balkonu francuskiego dostrzegają chyba wszyscy, którzy marzą o tym, by balkon był także miejscem do odpoczynku czy uprawy kwiatów lub ziół. Nie da się w tym wypadku wyjść na zewnątrz, posiedzieć na wygodnych meblach. Co prawda można przez balustradę przewiesić doniczki z kwiatami, ale bywa to niebezpieczne dla osób przebywających na niższych kondygnacjach. Silny wiatr może je zrzucić.

Aranżacja w tym wypadku jest mocno utrudniona. Niemniej jednak ozdobne oświetlenie rozciągnięte na balustradzie pozwala stworzyć sielski nastrój już za drzwiami balkonowymi. Z roślin, najlepiej wybierać pnącza, które można posadzić piętro niżej – w ogrodzie (jeśli balkon znajduje się na 1. piętrze) i poczekać cierpliwie, aż roślina porośnie nasz francuski balkon. To jednocześnie pozwoli zasłonić nieco wnętrze domu przed ciekawskimi spojrzeniami sąsiadów lub przechodniów.

Balkon tradycyjny to niewątpliwie szerokie możliwości aranżacyjne. Z łatwością stworzymy tam strefę do relaksu i np. mini ogródek ziołowy lub kwiatowy. Niemniej jednak balkon francuski również ma swoje zalety, które docenia coraz więcej właścicieli domów.