Deskowanie dachu – co to jest?

Deskowanie dachu to podłoże, do którego montowane jest pokrycie dachowe. Rozwiązanie to jest stosunkowo często wybierane przez inwestorów, a polega na zamontowaniu sztywnego poszycia z desek pod warstwą wstępnego krycia – na krokwiach. Całość kryje się papą lub membraną i wówczas uzyskuje się pełne krycie wstępne. Chociaż producenci niektórych dachówek zapewniają, że ich produkt jest tak opracowany, by nie było konieczne deskowanie, zaleca się ten zabieg szczególnie w przypadku połaci o niższym kącie nachylenia. Co ważne, deskowanie nie jest uznawane za element nośny konstrukcji, ale jedynie stabilizujący i sprężający. Dzięki deskowaniu, dach jest mniej narażony na miejscowe gromadzenie skroplin. Pomaga także wówczas, gdy na dachu położona będzie papa. Jest ona stosunkowo ciężka, a wgłębień w niej można uniknąć właśnie dzięki deskowaniu.

W ogólnym ujęciu deskowanie polega na wykonaniu kolejnych warstw dachu:

• krokwie
• deski
• pokrycie płaskie – np. papa, gonty bitumiczne, wodoodporna membrana
• kontrłaty (oraz przybite do nich łaty)
• właściwy materiał na pokrycie.

Każdy z wymienionych elementów ma ważne znaczenie dla wytrzymałości, wentylacji czy swobodnego odprowadzania wody. Na koniec należy zadbać jeszcze o blacharkę, podbitkę i rynny. Niezwykle ważne jest jednak wykonanie pustki wentylacyjnej między deskami a warstwą ocieplenia. 

Materiał do deskowania dachu

Deskowanie można zastosować na całym dachu lub jedynie na jego części. Wówczas mówimy o niepełnym deskowaniu dachu. Ważną kwestią jest użyty materiał. Idealnym materiałem do deskowania jest suche i impregnowane ciśnieniowo drewno. Najtańszą opcją są deski sosnowe lub świerkowe. Na rynku dostępne są także gładkie i równe deski, montowane na pióro-wpust. Ten materiał sprawdza się w przypadku przygotowaniu dachu pod gont bitumiczny.

Niebagatelne znaczenie ma grubość drewnianych elementów. Przyjmuje się, że optymalne jest stosowanie desek o grubości 24-25 mm i szerokości 12-15 cm. Montowane powinny być prostopadle do krokwi – na styk lub z około 2-5-centymetrowym odstępem. Wspomniane przerwy ułatwiają swobodny przepływ powietrza. Jeżeli jednak materiałem są deski z bardzo świeżego drewna, wówczas lepsze będą te o szerokości węższej niż wspomniane 12-15 cm. Może to być np. deska szerokości 10 cm. To pozwoli uniknąć wypaczania, które związane jest z pracą drewna w czasie wysychania. Innym materiałem obok desek, są także płyty OSB lub MFP mocowane na śruby lub gwoździe. Jest to materiał tańszy i poprawny technicznie, ale na pewno nie zapewni takiej jakości, jak drewniane deski.

Z kolei dla szczelności pokrycia znaczenie ma wybrana papa. Ważne, by wybrać taką, która nie będzie się fałdować. Niekiedy konieczne będzie ułożenie dwóch warstw papy – podkładowej i właściwej.

Kiedy deskowanie dachu jest potrzebne?

Deskowanie jest elementem wiążącym konstrukcję. Może więc stabilizować ściany szczytowe szczególnie w przypadku dachów dwuspadowych. Głównym zadaniem jest przenoszenie poziomych sił równomiernie po konstrukcji połaci dachowej. Są to np. działanie wiatru lub obciążenie śniegiem. Niemniej jednak decyzja o stosowaniu deskowania należy zwykle do inwestora. Jest ono konieczne jedynie w przypadku dachu pokrytego gontem bitumicznym lub papą. Przy ostatecznej decyzji warto również poznać opinię osób, które same stanęły lub stoją przed takim dylematem. Poniżej prezentujemy zdanie takich osób, które dzielą się swoim doświadczeniem na internetowych forach:

Jak można zauważyć, większość inwestorów pozytywnie ocenia deskowanie dachu i poleca je innym. Jest to technologia znana w wielu krajach i powszechnie stosowana. Wielu docenia jakość, trwałość i wytrzymałość, jakie zapewnia właśnie deskowanie.

Na co uważać przy deskowaniu?

Kluczową kwestią przy pełnym deskowaniu dachu jest odprowadzenie wilgoci. Ważne, by dach był maksymalnie szczelny, ale i zapewniający odpowiednią wentylację. W dachu bez deskowania szczelinę wentylacyjną tworzą przestrzenie między kolejnymi warstwami. Natomiast w przypadku pełnego deskowania, kiedy dach dodatkowo pokryty jest papą, należy uwzględnić dwie szczeliny. Aby je wykonać, deskowanie dachu zakończ co najmniej 5-7 cm przed kalenicą. W tym miejscu zamiast desek połóż papę i kontrłaty, które następnie połączone będą kolejną warstwą papy.

Papa to jednak nie jest jedyna możliwość pokrycia deskowania. Można użyć także membrany. W tym wypadku ważne, by miała ona niską paroprzepuszczalność, co nie pozwoli na przedostanie pary wodnej do domu i pochłanianie wilgoci przez drewnianą konstrukcję, a w konsekwencji jej niszczenie. Jeśli jednak użyta jest membrana wysokoprzepuszczalna, nie ma konieczności wykonania szczeliny wentylacyjnej – wtedy musisz jedynie zostawić przestrzeń między membraną a pokryciem dachowym.

Ostatnim ważnym elementem, który warto rozważyć, są metalowe siatki. Stosuje się je, by zapobiec przedostawaniu się pod połacie dachu wszelkiego rodzaju ptaków czy owadów.

Zalety i wady deskowania dachu

Deskowanie dachu to inwestycja na lata, która z pewnością zapewni trwałość. Jest jednak rozwiązaniem droższym, dlatego warto wiedzieć, jakie zalety ma deskowanie. Jak każda technologia, ma ono także szereg wad. Jakich?

Zalety deskowania

Deskowanie dachu to nie tylko poprawienie sztywności i wzmocnienie konstrukcji, ale także dodatkowe wygłuszenie budynku. Mniej dźwięków z zewnątrz dostaje się wówczas do środka. Niewątpliwie jest to także dodatkowa ochrona izolacji termicznej wydłużająca żywotność ułożonych pap czy membran. Co więcej, deskowanie wzmacnia konstrukcję dachu na wypadek coraz częstszych nagłych zjawisk atmosferycznych, jak wichury, czy silne opady śniegu. Oprócz tego deskowanie jest skuteczną barierą dla gryzoni, które dostając się pod dach, niszczą przy okazji warstwę ocieplenia. Istotny z punktu widzenia inwestora może być również fakt, że po ułożeniu deskowania nie trzeba od razu montować pokrycia głównego. Dachówkę lub blachodachówkę można ułożyć nawet kilka tygodni lub miesięcy później. Co więcej, nie ma znaczenia kąt nachylenia i kształt dachu, na którym ma być zastosowane deskowanie. Trzeba mieć tylko świadomość, że im bardziej skomplikowana konstrukcja, tym bardziej złożony montaż i większe zapotrzebowanie na materiał, a co za tym idzie – wyższe koszty.

Jakie są wady deskowania?

Wartym zauważenia jest fakt, że deskowanie znacznie zwiększa wagę pokrycia dachu. Dlatego też należy zaprojektować i wykonać odpowiednio silną więźbę dachową. To z kolei może się wiązać z dodatkowymi materiałami i robocizną, a więc ze wspomnianymi większymi kosztami wykonania dachu. W przypadku deskowania konieczne jest również wykonanie szczeliny wentylacyjnej, by zapobiec wilgoci i pleśnieniu innych warstw.

Oczywiście, nieco odważniejsi inwestorzy decydują się na samodzielne wykonanie deskowania, szczególnie jeśli chcą minimalizować koszty i budują dom systemem gospodarczym. Jak w praktyce wykonać deskowanie, można zobaczyć na poniższym filmie:

Podsumowując, deskowanie dachu to podłoże, do którego przymocowana jest połać dachu. Koniecznie musisz je wykonać, jeśli chcesz pokryć dach papą lub gontem bitumicznym. Natomiast w przypadku innych materiałów, możesz, ale nie musisz przeprowadzać tych prac – wystarczy montowanie dachówki na łatach. Niemniej jednak, zarówno budowlańcy, jak i inwestorzy dostrzegają szereg zalet, które sprawiają, że warto przekonać się do deskowania dachu, ponosząc przy tym dodatkowe koszty. Szczególnie ważne znaczenie ma deskowanie w rejonach, gdzie nagłe zjawiska atmosferyczne, takie jak porywiste wiatry, występują stosunkowo często i są silne w swoich rozmiarach.