Wyspa kuchenna od lat cieszy się niemałą popularnością i umieszczana jest zarówno w kuchniach zamkniętych, jak i w kuchniach otwartych na przykład na salon, jadalnię czy przedpokój. Prócz wysp kuchennych wolnostojących wymienia się również: wyspy mobilne, wyspy z nadstawką, wyspy dwupoziomowe. 

Właściwie dobrana wyspa kuchenna będzie stanowić element reprezentacyjny w kuchni, może wyróżniać się na tle pozostałych mebli z zabudowy kuchennej lub tworzyć z nimi spójną i przemyślaną koncepcję. Warto jednak podkreślić, że czasami nie warto ulegać modzie – zwłaszcza w sytuacji, gdy dysponujemy kuchnią zamkniętą o małym metrażu. Wówczas wyspa kuchenna nie tylko wizualnie pomniejszy pomieszczenie, ale również może sprawić, że stanie się ono mniej funkcjonalne. 

Zobacz: 10 najważniejszych zasad projektowania kuchni 

Jakie są zalety wyspy kuchennej?

Wyspa kuchenna wpisuje się w zasady kuchennej ergonomii. W kuchni z wyspą możemy z łatwością zaplanować trójkąt roboczy. Określa on funkcjonalne rozmieszczenie oraz optymalne odległości pomiędzy trzema najważniejszymi elementami w kuchni. To właśnie lodówka, zlewozmywak i kuchenką będą tworzyć wierzchołki trójkąta i to pomiędzy nimi najczęściej się przemieszczamy. Odległości prezentują się następująco:

• odległość pomiędzy lodówką a kuchenką – od 120 do 270 centymetrów;
• odległość pomiędzy lodówką a zlewozmywakiem – od 120 do 210 centymetrów;
• odległość pomiędzy zlewozmywakiem a kuchenką – od 120 do 210 centymetrów.

Wybierając wyspę kuchenną, tworzymy dodatkowe miejsce do przechowywania na przykład produktów spożywczych niewymagających chłodzenia (strefa zapasów), garnków czy innych kuchennych gadżetów (strefa przechowywania). Na blacie wyspy kuchennej możemy przygotowywać posiłki – wyspa może funkcjonować jako główny blat roboczy, a także jako blat pomocniczy, czyli strefa przygotowywania posiłków. Co więcej, umieszczając na wyspie płytę grzewczą lub piekarnik, stworzymy również strefę gotowania, a decydując się na zlewozmywak – strefę mokrą (zmywania). Planując na wyspie gniazdka elektryczne, swobodnie możemy podłączać mniejsze sprzęty AGD.

Wyspa kuchenna w roli blatu pomocniczego sprawi, że proces gotowania będzie dla nas wygodny oraz szybki. Źle rozplanowany oraz często za długi blat w tradycyjnej kuchni może wydłużyć czas przygotowywania potraw, sprawiając, że niepotrzebnie będziemy przemieszczać się w obrębie kuchni, na przykład pomiędzy blatem a lodówką i zlewem.

Na rynku dostępne są również wyższe modele wysp kuchennych (wysokość ok. 110 centymetrów), dzięki czemu blat może funkcjonować jako dodatkowy stół lub całkowicie go zastąpić. Wystarczy wówczas dokupić krzesła barowe.

Wyspa kuchenna to pożądany element w dużych kuchniach otwartych na salon. Stawiając wyspę na granicy części kuchennej, dość naturalnie odgrodzimy ją od części wypoczynkowej. Przygotowując posiłki na wyspie kuchennej w kuchni otwartej, możemy również stale stale utrzymywać kontakt np. z zaproszonymi gośćmi, czy zaangażować ich do wspólnego gotowania. Dobrze zaprojektowana oraz zaplanowana w pomieszczeniu wyspa kuchenna sprawi, że nie tylko jedna osoba będzie mogła swobodnie przygotowywać jedzenie.

Przeczytaj także: Jaki układ kuchni wybrać? Podpowiadamy

Jakie są wady wyspy kuchennej?

Mimo że wyspa kuchenna to praktyczne rozwiązanie aranżacyjne, to tak jak wspomnieliśmy wyżej, nie sprawdzi się ona w każdej przestrzeni. Wymiary niektórych kuchni uniemożliwiają zaplanowanie wyspy. W pomieszczeniach wąskich oraz o małym metrażu wyspa kuchenna będzie blokować swobodę ruchów i sprawi, że kuchnia przestanie być funkcjonalna. Wyspa kuchenna powinna więc zostać tak zaprojektowana, aby nie zagraciła wnętrza oraz nie zaburzyła harmonii w przestrzeni. Minimalny rozmiar wyspy to 60-80 centymetrów x 60 centymetrów. Na takiej wyspie kuchennej zaplanujemy wyłącznie szafki, półki i blat roboczy. Jeżeli wyspa kuchenna ma stanowić miejsce do spożywania posiłków, to długość blatu należy zwiększyć do minimum 140 centymetrów, natomiast blat wyspy kuchennej ze zlewozmywakiem powinien mieć powyżej 120 centymetrów długości. Projektując na wyspie płytę grzeczną, należy po obu bokach zaplanować blaty robocze o długości około 30-40 centymetrów. Wyspa z płytą kuchenną i zlewozmywakiem powinna mieć 210 centymetrów długości.

Pomiędzy wyspą kuchenną a zabudową należy pozostawić pas wolnej przestrzeni, aby umożliwić domownikom swobodne poruszanie się oraz korzystanie z innych elementów zabudowy kuchennej. Optymalna odległość wyspy od reszty mebli i sprzętów AGD powinna wynosić około 120 centymetrów.

Dla niektórych osób wadą może być również konieczność utrzymywania czystości na wyspie. Wyspa zazwyczaj ustawiana jest na środku pomieszczenia i stanowi element reprezentacyjny, który jako pierwszy widoczny jest po przekroczeniu progu kuchni. O ile w kuchni zamkniętej możemy zamknąć drzwi do pomieszczenia, tak nie będzie to możliwe w kuchni otwartej.

Planując wyspę kuchenną w kuchni otwartej na salon lub na inne pomieszczenie, powinniśmy zainstalować również okap kuchenny. Wówczas zminimalizujemy unoszącą się w całym pomieszczeniu woń przygotowywanych posiłków. Musimy się jednak liczyć z tym, że nie zawsze okap kuchenny będzie w stanie wyciągnąć kuchenne aromaty poza pomieszczenie. Co więcej, jeżeli na wyspie kuchennej stworzymy strefę gotowania z płytą grzewczą, to specjalny wyciąg wyspowy powinien zostać zamontowany nad wyspą. Takie modele są zdecydowanie droższe od tradycyjnych okapów kuchennych. Prócz swojej podstawowej funkcji odgrywają one również rolę kuchennej dekoracji, ponieważ są widoczne z każdej strony. Wyciąg wyspowy powinien więc pasować swoją estetyką do reszty sprzętów AGD oraz wpisywać się w aranżację pomieszczenia.

Zapoznaj się: Kuchnia z wyspą czy z półwyspem? Podpowiadamy

Jeżeli na wyspie kuchennej planujmy umieścić zlewozmywak, zmywarkę, płytę grzewczą lub piekarnik, to pod uwagę musimy wciąć również instalację wodno-kanalizacyjną oraz instalację elektryczną. Oznacza to, że wyspę należy zaprojektować już na etapie budowy, tak, aby nie wystąpiły problemy z brakiem podłączenia mediów.

Wyspa kuchenna praktycznie uniemożliwia podłączenie instalacji gazowej – ze względu na skomplikowane wytyczne. Przeciągnięcie instalacji gazowej jest nie tylko czasochłonne, ale również i nieopłacalne. Lepszym rozwiązaniem będzie więc montaż urządzeń elektrycznych zamiast gazowych. Weźmy pod uwagę również fakt, że w praktyce smażenie na płycie grzewczej zlokalizowanej na wyspie kuchennej jest uciążliwe – tłuszcz może rozprzestrzeniać się po całej kuchni.

Wyspa kuchenna w roli klasycznego stołu może nie nadawać się do spotkań w większym gronie z uwagi na to, że przy blacie nie zmieści się zbyt duża liczba osób. Większość modeli wysp kuchennych jest też w pełni zabudowana, przez co może brakować miejsca na nogi.

Oczywistym minusem wyspy kuchennej jest dodatkowy koszt, który poniesiemy prócz tradycyjnej zabudowy meblowej. Jeżeli dysponujemy ograniczonym budżetem, to powinniśmy się zastanowić, czy wyspa kuchenna będzie niezbędnym rozwiązaniem, czy może jedynie dodatkiem wpisującym się w trendy aranżacyjne.

Poniżej przedstawiamy zestawienie opisanych wad i zalet wyspy kuchennej w formie tabeli.